Oficer polityczny w UE

Jak można sprawdzić np. w Wikipedii, jednym z „ojców integracji europejskiej” oraz pierwszym przewodniczącym Komisji Europejskiej jest Walter Hallstein.

Kim jest Walter Hallstein? Z polskiej Wikipedii niewiele się o nim dowiemy, za to w wersji angielskiej jest większy i obszerniejszy biogram i więcej o nim informacji.

W języku polskim dużo o nim można przeczytać w wydanej właśnie książce „Kiedy maski opadły” autorstwa francuskiego polityka, pisarza i działacza kulturowego Philippe de Villiers. Był on deputowanym francuskiego Zgromadzenia Narodowego jak i Parlamentu Europejskiego oraz pełnił funkcję przewodniczącego regionu Wandei (jest to odpowiednikiem polskiego marszałka województwa), był również podsekretarzem stanu w ministerstwie kultury. Jego brat, Pierre dowodził Sztabem Generalnym Armii Francuskiej.

Autor, z racji swojej działalności, swobodnie porusza się wśród francuskich jak i unijnych polityków i pewnego dnia od jednego z nich usłyszał zdanie: „Filipie, wystarczy, że pociągniesz za nić kłamstwa, a wszystko wyjdzie na jaw”. Wskazówka ta dotyczyła Unii Europejskiej. Postanowił „pociągnąć za nić” i opisał to, co znalazł w archiwach, nie tylko Paryża, Berlina, czy też Moskwy.

Dosyć dokładnie bez fryzowania i bez czołobitności przedstawieni są Robert Schumann jak i Jean Monnet. Polskiemu odbiorcy przybliżana jest postać Waltera Hallsteina, trzeciego z prekursorów Unii Europejskiej.

Kim zatem jest Walter Hallstein?

Na początek zacytujmy notkę biograficzną ze Słownika osobistości III Rzeszy. Kto był kim przed i po 1945 r.:

Walter Hallstein w 1946 roku

Walter Hallstein – prawnik ur. 17 listopada 1901 roku w Moguncji. Począwszy od 1927 roku, Instytut Prawa Prywatnego, Zagranicznego i Międzynarodowego Kaiser-Wilhelm w Berlinie. Od 1930 roku profesor w Rostocku, członek Narodowosocjalistycznej Federacji ds. Obrony Przeciwlotniczej, Narodowosocjalistycznej Federacji ds. Dobrobytu Ludowego i Federacji Prawników Narodowosocjalistycznych. Od 1942 r. profesora prawa handlowego, prawa pracy i prawa gospodarczego we Frankfurcie nad Menem oraz dziekan tamże. W 1944 roku Uniwersytet we Frankfurcie zaproponował Federacji Profesorów Narodowosocjalistycznych osobę Hallsteina na stanowisko instruktora narodowosocjalistycznego w randze oficera. Od IV 1946 roku do września 1948 roku Rektor. W 1950 roku Sekretarz Stanu w gabinecie Kanclerza RFN a w roku 1951 Sekretarz stanu w ministerstwie spraw zagranicznych.

Z tego co podaje autor to przynależność do dwóch pierwszych organizacji możemy spokojnie pominąć. Bardziej interesujący jest udział profesora Hallsteina w dwóch pozostałych organizacjach. Federacja Prawników Narodowosocjalistycznych została założona przez Hansa Franka w 1928 i przekształcona w NSRB w 1936 toku. Członków postrzegano jako „wcielenie narodowosocjalistycznej myśli prawniczej” – ich zadaniem była nazyfikacja prawa niemieckiego.

Celem wsparcia nazyfikacji prawa, Hans Frank powołuje Akademię Prawa Niemieckiego. Walter Hallstein pracuje w niej w kilku grupach roboczych jako ekspert. Zadaniem Akademii jest budowanie nowej Europy poprzez „wymienianie myśli między faszystowskimi a narodowosocjalistycznymi uczonymi zajmującymi się prawodawstwem”. Pierwsza konferencja odbyła się na Kapitolu w czerwcu 1938 roku, wśród piętnastu prawników, pod przewodnictwem H. Franka był obecny Walter Hallstein.

W 1941 roku Walter Hallstein obejmuj stanowisko dyrektora w Instytucie Prawa Porównawczego we Frankfurcie. Zostaje członkiem Federacji Profesorów Narodowosocjalistycznych, afiliowanej do NSDAP. Federacja ta sprawuje faktyczną kontrolę polityczną nad nauczaniem uniwersyteckim oraz nad wszelkiego rodzaju nominacjami. W archiwach w Berlinie możemy znaleźć legitymację wystawioną przez NLSB (Narodowosocjalistyczna Liga Wykładowców) na nazwisko Waltera Hallsteina.

Organizacja, do której Hallstein został zgłoszony jako „instruktor narodowosocjalistyczny w randze oficera” miała za zadanie szerzenie ideałów narodowego socjalizmu wśród żołnierzy, tak, był duch walki nie opuszczał ich. Byli to oficerowie polityczni armii niemieckiej, do złudzenia przypominający komisarzy Armii Czerwonej. Oficerem takim nie mógł zostać ktoś kto wcześniej nie wstąpił do partii nazistowskiej i za kogo nie poręczyło dwóch innych członków tej organizacji. Oczywiście wcześniej musiał wykazać się ideologiczną lojalnością. Walter Hallstein znalazł się na liście zaproponowanej przez Uniwersytet we Frankfurcie, wśród czternastu innych osób.

W 1944 roku w Cherbourgu Walter Hallstein został pojmany przez US Army wraz z jednostką, w której służył. Jako jeniec został przetransportowany do USA.

Walter Hallstein ostatecznie wylądował w obozie dla wybranych jeńców niemieckich w Forcie Getty jako uczestnik programu „Sunflower Project” (Projekt Słonecznik). Zadaniem projektu było wyselekcjonowanie niewielkiej grupki Niemców a następnie zdenazyfikowanie, reedukacja i uformowanie w przeciągu ośmiu miesięcy z przeznaczeniem ich do przyszłych zadań w amerykańskiej strefie okupacyjnej Niemiec, w administracji oraz rządzie krajowym.

W listopadzie 1945 roku Hallstein wraca do Frankfurtu i w następnym roku dostaje powołanie na rektora uniwersytetu w tym mieście.

„Jego sylwetka przypomina do złudzenia typowy rysopis ‘kolaboranta’ nakreślony przez filozof Hannah Arendt, teoretyczkę totalitaryzmu: W kolaborancie nie znajdziemy choćby śladu głębokich przekonań ideologicznych, ani też złej woli; jedyną wyraźną cechą charakteryzującą jego działania jest nie tyle głupota, co brak refleksji, brak myślenia. Nasza dzisiejsza europejska społeczność techniczno-kupiecka powinna bardziej niż czegokolwiek obawiać się nie tyle niskiej inteligencji, co braku sumienia i rezygnacji z tak ludzkiej cechy, jaką jest refleksja”.